PEN-eiland / Diemer Vijfhoek / Bocht van Ballast 2013

 
Dynamiek: het Bos (juli 2013)
 
 
  92 Kb
 
  Twee archiefpagina's typeren het bos op het PEN-eiland (Diemer Vijfhoek), zoals het eruit zag in 1997.
Dat zijn:

Is het wilgenbroekbos op de Diemer Vijfhoek een schietwilgenbos qua standplaatskenmerken?

Dat was een kernvraag in 1997. Want een pionierssituatie van een elzenrijk essen-iepenbos had ook gekund.
Het grote probleem in de jaren negentig: de dynamiek ontbrak. Daardoor waren de twee typeringen beide mogelijk: Ofwel een pionierssituatie die ten einde liep, ofwel een typerend (maar niet meer dynamisch) schietwilgenbos.

Nu de dynamiek terug is in het gebied, blijkt het toch een schietwilgenbos te zijn, maar wel eentje met wat a-typische soorten in de struiklaag en de kruidlaag: dauwbraam, zwarte bes, echte valeriaan, bitterzoet, hop en kamperfoelie. Deze zes soorten komen al heel lang, op heel veel plaatsen voor. En ze staan er nog steeds.

In een Elzenrijk essen-iepenbos groeit op kale bodem voornamelijk els (lichtkiemer) en daarna hoofdzakelijk jonge es (schaduwkiemer), kiemend in de schaduw van grotere elzen.
In een Schietwilgenbos kiemt op kale bodem vooral schietwilg, katwilg, bittere wilg, en in schaduwrijkere omstandigheden amandelwilg en vlier. In meer beschaduwd bos kom je vooral jongere amandelwilgen tegen.

Dat is de eenvoudigste en minst volledige typering, want bostypes zijn iets complexer getypeerd, op basis van overeenkomsten in moslaag, kruidlaag, struiklaag en kroonlaag.
 
  68 Kb
Eikvaren langs het middenpad
 
88 Kb
Beekpunge op het middenpad
 
 

  De Eikvaren hoort daar niet bij. Andere soorten varens wel. Het is opmerkelijk dat deze Eikvaren het erg goed doet langs de open gehakte paden, maar dat moerasvaren, mannetjesvaren en wijfjesvaren die eerst volop te vinden waren, nu nauwelijks meer te vinden zijn.
Eikvaren groeit epifytisch, op takken van wilgen en soms populieren.
 
  87 Kb
Die andere varens zijn er nog wel ...
(onder de ruigtkruiden)

 
 
  88 Kb
Het middenpad groeit langzaam dicht.
 

  Door kappen en windworp is veel licht in het terrein gekomen. Wilgen zijn lichtkiemers. Dus er kiemen nu weer veel wilgen. Riet doet het ook beter met wat meer licht.

Er zijn ook kruiden die baat hebben bij wat meer licht (in het voorjaar) op de grond: zwarte bes, echte valeriaan, gewone engelwortel, wilde kamperfoelie, hop.
In de zomer zie je vooral hop, kamperfoelie en soms bitterzoet en haagwinde, rankende soorten die uit stijgen boven de ruigtkruiden en daardoor zichtbaar zijn.
 
  66 Kb
Kamperfoelie in het bos
 
78 Kb
Hop in het bos
 
 
  98 Kb Onkruid tot ver boven de oren...
 
 
  71 Kb
Wolfspoot in het bos
 
76 Kb
Bruine kikker in het bos
 
 
  90 Kb
Bitterzoet
 
 
  86 Kb
vlier, kamperfoelie
 
  82 Kb
92 Kb
 

  Een apart geval van dynamiek vormt de bosrand (oftewel de padkant). Paden groeien dicht als je ze niet maait. En als er bomen over een pad vallen, dan wordt er niet meer bijtijds gemaaid. Het pad verlegt zich dan.  
  80 Kb
 

 
  PEN-eiland   http://werthof.home.xs4all.nl/peneiland.html      
Laatst gewijzigd: 19-07-2013