Laatste updates: 30 juni 2017, 16 maart 2022, 29 augustus 2023.

Natuurpark
Spoorzicht
Diemen

kilometerhok:  kilometerhok [126,484] bevat:
Excursie agenda 2017

Natuurpark Spoorzicht ligt in het centrum van Diemen, ingeklemd tussen spoorwegen en autoweg A1, Het gebied maakt deel uit van de Diemer Scheg. Dat is een trekroute van wilde dieren tussen de Diem en de Watergraafsmeer.
Dieren gebruiken het park in die trekroute om uit te rusten, te eten, te schuilen, en jonkies te krijgen.

  De website Natuurpark Spoorzicht en de Werkgroep Spoorzicht Diemer Platform Spoorzicht Groen (de Werkgroep Spoorzicht) bestaat op 30 april 2017 18 jaar. Al die jaren verzorgde de werkgroep het park, de website over en de excursies in het park, zonder een cent subsidie.
In die jaren is veel veranderd, in doelen en in werkwijze, maar niet in geld.
Excursiegangers geven vrijwillig een gift voor de onderhoudspot, of niet. En van de inhoud van het collectezakje wordt het onderhoud gedaan.

De Werkgroep Spoorzicht is sinds oktober 2015 toegetreden tot de Werkgroep Stadsnatuurbeheer van vereniging KNNV-Amsterdam, en beoogt werkzaamheden te verrichten naar de richtlijnen van Landschap Beheer Noord-Holland.
Stadsnatuur is de min of meer spontane vestiging van wilde planten en dieren. Beheer maakt ruimte voor de mens met behoud en versterking van de leefgebieden van plant en dier.
 
 
 
Nieuws over Natuurpark Spoorzicht uit 2017 vind je hier.
 


Essentakken sterven af, een ziekte
Het speelt al jaren. Taksterfte in grote bomen (en in kleintjes, dat valt minder op).

Er zijn tenminste 4 veroorzakers van taksterfte en bladverwelking bij essen. Een ervan is een schimmel met 2 stadia. Vals essenvlieskelkje (Hymenoscyphus fraxineus) staat in ongeslachtelijke staat bekend als Chalara fraxinea. In Oost-Azië heet deze schimmel Lambertella albida.
In geslachtelijke staat verspreidt de schimmel zich via sporen, en trekt zich daarbij niets aan van klimaatopwarming (alleen de relatie met temperatuur is onderzocht, niet de relatie met toename van zomerse neerslag) of van de zee, of van laag tot middelhoog gebergte.
Van Ierland tot Indonesia, van hier tot Tokio, deze schimmel komt overal voor. Vraag is nog steeds waarom de soort zich de laatste jaren zo snel heeft verspreid, en daarvoor niet. Zwitsers herbarium onderzoek wijst uit: hij was er al wel, in de jaren zeventig al. Ander onderzoek wijst uit: het is geen mutant (zoals geopperd), maar een soort die voor die tijd vooral in Azië voorkwam. De uitbreidingssnelheid is verbazingwekkend groot en de schimmel wordt daarom een invasieve exoot genoemd.

Grote essen hebben zware takken, in het kroonhout, dus hoog in de boom. Als grote takken afsterven, kunnen ze akelig hard neer komen. Zolang dat niet op het pad is, of op het spoor of op een geparkeerde auto? Prima, lekker laten hangen.
Maar anders? Aansprakelijkheid? Zorgplicht?
Hoe kleiner je de boom maakt, hoe kleiner het zorgrisico wordt. Kappen, stobben, knotten of kandelaberen, dat is de vraag. En wanneer, hoe en door wie? En is dat dan velling (meldplicht) of dunning (geen meldplicht)? Meldplicht hangt af van 2 zaken: gebiedsomvang vanaf 5 hectare, en de gebiedsligging (Natura2000 gerelateerd of niet). Voor Spoorzicht geldt geen meldplicht: te klein en niet-Natura2000 gerelateerd.

Natuurpark Spoorzicht heeft ze, die zieke takken, al sinds 2008 (het jaar na de grote baggerklus).

Dan heeft de rest van de natuur in Diemen dat ook?
Niet met zekerheid. Laanbomen hebben minder last dan bomen in natuurbos. En zware ingrepen, zoals bodemverdichting door zwaar materieel in te zetten, regelmatige betreding (intensieve recreatie), baggeren vanaf de wallekant, of baggerstort op de boomwortels, versterken de kans op het toeslaan van de ziekte.

In de provincies Groningen en Friesland is de iepenwacht de bewaker en eventuele omzager van zieke essen. Preventief omzagen heeft geen zin, zoals bij zieke iepen. Per zieke es bekijkt de iepenwacht of er reden toe is, en hoofdreden is aansprakelijkheid bij stormschade door takworp.

Steden houden een (digitaal) archief bij van aangetaste bomen, en wisselen onderling gegevens uit over preventie en aanpak. Maar hoe zit dat in Diemen?

Spoorzichtbeheer kan overgaan tot vorming van knotessen, hakhoutstoven en lichtbanen op plekken waar stormschade een groot gevaar vormt. Meer variatie in de houtopstand maakt het natuurpark nog mooier en rijker qua natuurwaarden.

Meer info over essentaksterfte:
Essentaksterfte dossier
Praktijkadvies essenziekte
O+BN VBNE infoblad Veldwerkplaats Essentaksterfte (2016)
Iepenwacht Fryslan: download pagina Essentaksterfte

Over iepenziekte (de schimmel Ophiostoma ulmi sensu lato):
Iepenwacht, Iepziekte in Friesland
Boomzorg.nl - Download artikel Iepziektebestrijding
Hieperdepiep, lang leve de iep


Wat doet de gemeente Diemen?
1. kennisverwerving over ziekte en ziekteverloop
2. inventarisatie zieke essen en risicovolle standplaatsen
3. blijven streven naar soortdiversiteit

Oproep CGN melding essentakziekte
Melding/waarneming essentaksterfte(2023)
Herkenning essentaksterfte(2023)
Essentaksterfte(2022): verschil gevoeligheid aantoonbaar
Relatie Zadelzwam Es, Iep, Wilg, Beuk, Populier, Esdoorn en Els (2014)


poes gijs
Startpagina