Laatste update: 15 april 2022 (links gecontroleerd)

Over Goudvissen en Giebels

Goudvis Foto: JW. Wertwijn, Enkhuizen - Streekbos, 12 april 2014 Determinatie: Paul Veenvliet

Een Goudvis is een gekweekte inheemse Giebel, en Goudvis en Giebel behoren tot de karpers. Zo staat het in de boeken. De IVN-gids noemde het een karpertje. Op IVN-niveau volstaat het meestal om te spreken van "een" in plaats van "de", en van een familie of geslacht, in plaats van een soort. Wil je meer weten, dan zoek je dat zelf op, en dan heb je vast een zetje in de goede richting. Maar waar zoek je dan? Online vind je informatie bij RAVON of bij de soortenbank. Offline in een handzaam boekje: "de Nederlandse Zoetwatervissen". Dat boekje werd vroeger uitgegeven door de OVB, en sinds de OVB gefuseerd is met Sportvisserij Nederland, is het op hun website te bestellen. Een handig boekje dat makkelijk past in de zijzak van een tropenkolder. Ook bestaat er een "Atlas van de Nederlandse Zoetwatervissen", 1996,1999 (Henrik de Nie), maar die is al heel lang uitverkocht (meer een naslagwerk voor thuis). Er is ook een Elsevier-uitgave (1968) "Zoetwatervissengids" (met een determinatiesleutel), en wellicht bestaat er meer. Bij Linnaeus (1758) behoren Goudvis en Giebel tot dezelfde soort. De Goudvis is gekweekt op de gouden kleur en heeft tastdraden. Een Giebel heeft een zilvergrijze kleur en heeft geen tastdraden. Giebels lijken het meest op Kroeskarpers (bronskleurig), qua bouw, qua gedrag, en qua habitateisen. Er is eigenlijk verder maar een verschil: Giebels kunnen zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten. Giebels worden meestal in grote rivieren gevangen, zelden in beken of sloten. Kroeskarpers worden vaak in sloten, plassen en meren aangetroffen, zelfs in poelen en sloten die korte tijd droog vallen. Kroeskarpers kun je in Diemen-Centrum wel aantreffen, Giebels zijn onwaarschijnlijk. Waaraan herken je Giebel (en Goudvis) allereerst aan t.o.v. de andere karpers en hybride vormen? Aan de rugvin (de eerste vinstraal is nogal hard en aan de voorkant getand, en hoog, de rand van de rugvin is hol ingesneden, en de rugvin eindigt meestal in een puntje net boven de staartwortel) en aan het aantal schubben (op de zijlijn liggen 28-31 schubben).

Goudvis (maar zonder tastdraden) Foto: JW. Wertwijn, Enkhuizen - Streekbos, 12 april 2014

De vis in Enkhuizen - Streekbos is een lastig exemplaar: de rugvin maakt het een karpertje (rugvin met meer dan 16 stralen, en minstens 2x zo lang als de aarsvin), en daarmee een Giebel of Goudvis. de buik is weliswaar zilvergrijs (kenmerk Giebel), en de kin heeft geen tastdraden (of die zijn op de foto niet te zien) en het aantal schubben (28-31) laat zich moeilijk tellen vanaf de foto . Toch is het een Goudvis. Want de totaalindruk van een Giebel moet veel zilveriger zijn, en borstvin, aarsvin en staart zijn wellicht wat te rood voor een Giebel. Wat ik zelf lastig vind, en heb ervaren tijdens het vissen redden bij baggerprojecten, is de verkleuring van vis-in-nood. Vissen die vechten voor hun leven, en bijna stikken in het slib, krijgen vaak paringskleuren en kleurpatronen op de huid, vaak gebandeerd, glanzend, reflecterend in kleuren die ze normaal niet vertonen. Zo zijn ze niet in boekjes te vinden, en zijn ze alleen determineerbaar aan hun silhouet.

Links: RAVON over Vissen

Startscherm