Laatste update: 15 april 2022 (links gecontroleerd)

Kleine watersalamander Over de Kleine watersalamander is al veel geschreven, bijvoorbeeld Op de beesies-site (P.M. Jansen) en bij Ravon. Ravon geeft ook veel informatie over de verschillende soorten salamanders in Nederland, en waar ze voor komen. Ook in vijverwebshops komt info voor over de leefomstandigheden. Wat valt er nog te vermelden?

Kleine watersalamander (mannetje => paarkleed)

Kleine watersalamander (mannetje: kam => bovenkant en onderkant staart)

Kleine watersalamanders leven een groot deel van het jaar op land. In het vroege voorjaar en in de zomer vind je ze vaak in moestuinen. Circa 6 weken per jaar brengen ze door in het water, voor de voortplanting. Het mannetje heeft dan prachtige kleuren en een lange gekartelde kam van kop tot staart, en ook aan de staartonderkant. Het vrouwtje is minder opvallend, maar heeft het veel drukker. Zij legt de eitjes (200-300 eitjes), en doet dat door ieder eitje afzonderlijk vast te plakken aan een blad. Vlotgrassen, zoals mannagras waarvan de halmen drijven op het water, zijn geschikt om de eitjes aan vast te plakken. Na bijna 3 weken komen de larven uit de eitjes. Salamanderlarven hebben uitwendige kieuwen. Ze leven vlakbij de bodem. Als ze ongeveer 4 cm lang zijn, verliezen ze hun kieuwen, en klimmen aan land. Deze salamanders schuilen in de paartijd vaak onder drijvende grassen. Ze moeten af en toe even lucht happen aan het oppervlak, en duiken dan weer onder. In de lente als de zon het wateroppervlak opwarmt, zie je ze soms met gespreide pootjes aan de waterspiegel drijven. Dan warmen ze zich even lekker op.

Kleine watersalamander (vrouwtje)

Kleine watersalamander (vrouwtje)

De Kleine watersalamander komt voor in veen- en kleigebieden (zoals Diemen en het Streekbos). De soort is algemeen, maar wel beschermd. Je mag hem/haar dus niet mee naar huis nemen (om als huisdier te houden, of om in je eigen vijver uit te zetten), ook niet voor educatieve redenen. Je mag het dier ook niet verstoren (en hebt voor het geven van een excursie een ontheffing nodig, om dat wel te mogen doen). En wat al helemaal niet mag, is het verkopen van deze diertjes per stuk voor een euro aan vriendjes en vriendinnetjes. Zoals een buurtmeisje een paar jaar geleden verzon als manier om haar zakgeld op te hogen. Handig was dat ook niet. Want de vraag oversteeg het aanbod. Na een week waren alle wateren in de buurt leeg gevist, en er was geen salamander meer te bekennen. Bij alle waterbeestjes excursies in Park Spoorzicht in 2014 en 2015 werden Kleine watersalamanders aangetroffen, en in 2015 ook de larven. In de winter 2014-2015 ging het moestuincomplex achter de Harmonielaan omhoog, en werd de buurtmoestuin "Harmonie" aangelegd. Tijdens het opruimwerk vooraf werden meer dan 100 Kleine watersalamanders in hun winterslaap aangetroffen in een stapel bakstenen onder een fijnspar. Dat waren er 96 meer dan in de natuurvriendelijke tuin van IVN-Diemen gevonden werden in hun stenen heuveltje. Dit suggereert dat een IVN-tuin, speciaal ingericht voor beestjes, soms minder effectief is dan een moestuin met wat opslag van bouwmaterialen.

Startscherm