laatst bewerkt (y.m.d): 2010.12.02

Melampsora-galsoorten
  Er komen in Nederland niet veel Melampsora-soorten voor.
Het zijn Roesten (Uredinales).

Docters van Leeuwen (4e druk, 2009) noemt er vier.
  • Amandelwilgroest (Melampsora amygdalinae [Kleb.])
    op Amandelwilg en Amandel-Katwilg (op Salix trianda L. en Salix trianda x viminalis)
     
  • Boswilgroest (Melampsora caprearum [Thüm])
    op Boswilg (Salix caprea L.)
     
  • Wispelturige wilgenroest (Melampsora epitea [Thüm])
    op Wilde kardinaalsmuts (Euonymus europaeus L.)
     
  • Wispelturige populierenroest (Melampsora populnea [Pers. Karst.])
    op Overblijvend bingelkruid (Mercurealis perennis L.) en
    op Europese lork (Larix decidua Mill)
Een mogelijk verwante soort Zilverspar-muurroest (Melampsorella caryophyllacearum [Schröt]) wordt nog genoemd. Die veroorzaakt heksenbezems in stam en takken van spar-soorten, zoals Zilverspar (Abies Alba [Mill.]).
Die heb ik eenmaal gezien in de omgeving van Austerlitz (Veluwe).
Die heksenbezem leek sprekend op eentje die ik op Grove den (Pinus sylvestris) in het Laarder Waschmeer gebied (Laren - NH) aantrof.

Omdat Docters van Leeuwen (4e druk, 2009) geen uitkomst biedt, las ik Hans Vermeulen (Paddenstoelen) en Weeda (Oecologische flora) op dit punt. Zij noemen bepaalde roesten wel, maar niet als galvormend. En waarom ook. Wat is een gal? Wanneer is er sprake van een gal, veroorzaakt door een roest?

Zo ontstaan twee twijfelgevallen:
  • Grove den kan een heksenbezem krijgen door Espenroest. Die roest zou migreren naar populier. Gebied waar dit voorkwam? Laarder waschmeer. Boomsoorten stonden nog geen 200 meter van elkaar af. Dat terrein is sindsdien gesaneerd en afgeplagd.
  • Rietgrasroest (Pucinia sessilis): Rietgrasroest zit enerzijds op Daslook, Eenbes, Lelietje-van-dalen, en Salomonszegel en anderzijds op Rietgras. Ik heb in Nederland een keer een roest galvormend aangetroffen op Gewone salomonszegel(omgeving Arnhem). Rietgras stond er hooguit 200 meter vandaan.


Nieuwe (?) inzichten:
Roesten moeten onder de microscoop, om vast te stellen of de soort die je gevonden hebt, ook de soort is die is beschreven.
Het in Europa opheffen van importbeperkingen (quarantaine op pootgoed uit het buitenland), geeft een hoos aan nieuwe galmakers en ziektenkiemen in Nederland.
Natuurlijke barrieres, zoals de Alpen of de Oceanen, worden gepasseerd in een container per zeeschip, middels vrachtvervoer door basistunnels. of door het luchtruim in een vliegtuig. Dat is goed voor de biodiversiteit, bedreigend voor Nederlandse kwekers, en al die nieuwkomers ondermijnen bestaande determinatietabellen.
 

  grove den (pinus sylvestris), melampsora populina
Espenroest,
( Melampsora populina, populnea )

Waardplant: Grove den,
Plek: tak,
Type: heksenbezem,
Verwekker: Roest,
Laarder Wasmeer, GNR,
Foto's: 5 januari 2003
 
  NL: Wispelturige populierenroest
WT: Melampsora populnea [Karst.]

Espenroest (Hans Vermeulen) migreert van Grove den(Pinus sylvestris) naar Ratelpopulier (Populus tremula) en heeft oranje Aecia (op den), en oranje Uredina en donkerbruine Telia (op esp).

Volgens Docters van Leeuwen(4e druk, 2009) doet de Wispelturige populierenroest iets anders.
Populierenroest migreert tussen enerzijds Larix (Lork) of Overblijvend bingelkruid en anderzijds Populier (en Abeel), en heeft oranje Aecia, oranje Uredina en korstachtig bruine Telia.

Het is de vraag of ze het over dezelfde soort hebben. De kleuren zijn gelijk, de sporen vast niet.

Van mij mag het ook een Melampsorella spec. zijn. Helaas, het terrein van de vindplaats is inmiddels gesaneerd. Met bulldozers afgeplagd.
 

 
Vorige scherm