Laatste update: 15 april 2022 (links gecontroleerd)

Waterschorpioen (Nepa cinerea),
Foto: JW. Wertwijn, Enkhuizen - Streekbos, 12 april 2014
Determinatie: Ton van Haaren
Waterschorpioenen zitten altijd ergens stilletjes in hun eentje. Ze lijken op een blad: met een plat lichaam van max. 2 cm lang dat aan de bovenzijde ovaal lijkt. Wat meteen opvalt is de adembuis (tot 2 cm lang) aan de achterkant, en de stevige scharen aan de voorkant. Met die voorpoten vangen ze prooidieren. Ze zijn sloom, of traag, en gaan niet op jacht, maar wachten af, en slaan dan toe.
Ze hebben geen angel, maar kunnen wel prikken. Net als andere wantsen hebben ze monddelen in de vorm van een uitklapbaar rietje (zuigbuis). Daarmee prikken ze de prooi aan, spuiten oplosmiddelen in de prooi, en drinken die dan leeg.
Waterschorpioenen zijn geen schorpioenen. Ze zijn dus ook niet giftig voor de mens. Wel kan hun oplosmiddel (als ze bijten) jeuk veroorzaken.
Waterschorpioenen kunnen vliegen maar doen dit hoogst zelden. Dus als een poeltje opdroogt, kunnen ze ontsnappen. En als er een nieuw poeltje ontstaat, dan kunnen ze dat snel gaan bewonen.

Waterschorpioen, maat t.o.v. volwassen Kleine watersalamander
Foto: JW. Wertwijn, Enkhuizen - Streekbos, 12 april 2014

In de meimaand meestal planten ze zich voort. Eitjes worden 's nachts afgezet in rottende, drijvende plantenresten. De eitjes zijn erg klein en te herkennen aan de zes tot negen adembuisjes die boven water uitsteken. Na ongeveer drie tot vier weken komen de eitjes uit. Na 5 vervellingen (in september) zijn het volwassen dieren, met een volwassen adembuis.

Prooidieren zijn klein en moeten bijna tussen de Waterschorpioen armen komen. Muggenlarven, duikerwantsen, waterjufferlarven, eendagsvlieglarven, kleine visjes, kikkervisjes, donderkopjes, salamanderlarven, en al het andere dat klein is en dichtbij beweegt.
Volwassen Waterschorpioenen worden graag gegeten door grote vissen, en hun kinderen door allerlei roofkevers, libellenlarven, wantsen e.d..

Tijdens de Diemer slootjesdag in 2014 en 2015 zijn waterschorpioenen aangetroffen aan drie kanten van Park Spoorzicht.
In 2014 werd de excursie wel heel erg educatief toen een van de jonge deelneemsters (met een apert eigen willetje) een waterschorpioen in een potje had gedaan, samen met de larve van de spinnende watertor. Ondanks de waarschuwing dat het maar 10 minuten veilig kon, wilde deze deelnemer geen afstand doen van de vondsten. Tot de waterschorpioen na 12 minuten begon aan het verorberen van de watertor-larve. Op zich een leerzaam feit, hoe hij dat deed, maar misschien sadistisch als je er verantwoordelijk voor bent. In ieder geval besloot dit meisje dat iedereen nu meteen verplicht alle vondsten terug in het water moest kieperen, zelf de daad bij het woord voegend. "Stel je voor dat hij aan de Kleine watersalamander begint, want die is lief."

Zie:
Wikipedia
poes gijs
Startscherm