Fort Pannekoek

Koeienmeent: Fort Pannekoek (km hok: 138x476)

Een eilandje met een gracht erom heen, of een heideven of veenpoel?
Rond 1920 is de Koeienmeent geëgaliseerd door de erfgooiers. De weide kende allerlei zeer drassige stukken die door ontwatering alleen nog maar drassiger werden. Daarom besloot men er zand op aan te brengen en alle bobbels en kuilen recht te trekken om op dit grijze veen met een slechte gras- en hooikwaliteit toch intensief koeien te kunnen houden. Natuurlijk moest er daartoe ook flink bemest worden.
Geen ideale omstandigheid om hier natuurwaarden terug te krijgen. Daarom plagde Natuurmonumenten een flink deel van de grond af.
Door de vermeste toplaag te verwijderen, ontstaat schraalte, voedselarmoede, waardoor meer variatie optreedt in de soorten grassen en planten die hier kunnen leven. En door de bobbels en kuilen weer aan te brengen, ontstaan meer verschillende micro-'klimaatjes', goed voor allerlei diersoorten.
Natuurlijk zoekt men een aanleiding, een goed verhaal, voor die ingreep. In dit deel van de meent, grijpt dat verhaal terug naar de historie. Hier zou ooit een fort gelegen hebben, fort Pannekoek, en daarom is de poel zo uitgegraven dat het lijkt op een groot uitgevallen zandkasteel op het strand.

In de lagen stuifzand die hierbij bloot kwamen te liggen, kreeg een oude zaadbank kans om te herkiemen. Dophei en struikhei kiemde spontaan. Maar dat geldt ook voor moeraswolfsklauw, pilvaren, moerashertshooi, witte snavelbies en vele andere plantjes in de oeverstrook van deze poel. Door de begroeiing lijkt het sterk op een heideven.
Nu het een beetje ingegroeid raakt, past ook het insectenleven zich aan. In 2001, bijvoorbeeld, waren er hooibeestjes en icarusblauwtjes te vinden in de oeverzone, en bruin zandoogjes in het hoge gras erom heen.

Wandelpad Sportvelden - Hilversumse meent

Metaalvlinder

Brem

Zwartsprietdikkopje

Aangrenzend bos

Badende galloway

Hoog gras

Grasland, maart 2002

In 2002 waren er geen hooibeestjes, maar wel platbuiken, viervlekken , blauwe glazenmakers, en gewone oeverlibellen. Er waren azuurwaterjuffers en lantaarntjes. In het hogere gras rondom vlogen bijna 800 bruin zandoogjes, zo'n tachtig dikkopjes (zwartspriet-, groot en geelspriet door elkaar), enkele kleine vossen, acht citroenvlinders, tientallen gamma-uiltjes (nachtvlinder), en een vijftal metaalvlinders (nachtvlinder).