De Vliegen Top Tien van Spoorzicht.

Last update: 3 december 2020 (links uit 2005 gecheckt)

Insectenjacht in Park Spoorzicht

Je hebt sijsjes en drijfsijsjes, zei mijn vader altijd als mijn moeder over vogels begon te praten. Zo is dat ook met vliegen vergaan. Het prototype vlieg is zwart, behaard, heeft twee grote, meestal losstaande, (samengestelde) ogen, en twee doorzichtige vleugels. Zijn naam is aasvlieg. Hij legt maden en daarmee kun je prima vissen vangen. Einde gesprekstof. Lang genoeg om stil te staan bij de vlieg, voor de meeste mensen. Vroeger was de natuur vooral nuttig voor de mens om te overleven. Insecten gebruikte je als prooi (lokaas) om grotere dieren te vangen.

1. Blauwe vleesvlieg, (Calliphora vomitaria )

Sterk uitvergroot

In Nederland zijn 37 soorten vleesvliegen (Calliphora) bekend. Dit kan de Blauwe vleesvlieg zijn. maar er zijn nogal wat soorten die er sterk op lijken. De Blauwe vleesvlieg is een van de meest algemene vliegen rondom het huis. Hij is blauwzwart. Het wijfje legt eieren op vlees- en visafval. De vlieg is vaak zonnend aan te treffen. En dit jonge mannetje Gewone oeverlibel heeft zin in eten. Er bestaan ook allerlei soorten groene vleesvliegen.

2. Dambordvlieg, (Sarcophaga carnaria)

De Dambordvlieg is ook een Vleesvlieg. Maar hij eet geen aas. Het vrouwtje van de Dambordvlieg legt haar eitjes bij gangen van regenwormen. De uitgekomen larven zoeken een regenworm, doden hem, en eten hem op, en zijn na enkele dagen volgroeid. Een volwassen Dambordvlieg eet nectar en stuifmeel, en daarom zie je hem vaak op bloemen zitten. Er zijn in Nederland 72 soorten Sarcophaga. De meeste larven ervan zijn aaseters; enkele parasiteren op regenwormen, slakken en insecten.

3. Onbekend

Misschien een 'bloemenvlieg' uit de groep van de Anthomyiidae of een echte vlieg uit de groep Muscidae. Hulp bij determinatie is welkom.

	4. Maartse vlieg, ( Bibio marchi )		We noemen alles maar vlieg in Nederland, maar dit is een mug. Let op de lange achterpoten. Als dit dier vliegt hangen de poten omlaag. Een raar gezicht. Deze muggenlarven leven in de grond en eten afval en plantenwortels. Ze maken compost. In het voorjaar worden ze in grote aantallen volwassen, en gaan dan zwermen. In park Spoorzicht gebeurt dat vaak half april. Er bestaan ruim 30 soorten maartse vlieg in ons land. Dus de naam Bibio marchi is maar een gok.

	5. Gewone goudoogdaas, Vrouwtje ( Chrysops relictus )		Schitterend mooi dier. De eerste in mij leven zag ik in het Laarder Waschmeer, voordat de gifsanering begon. Deze foto is gemaakt in Park Spoorzicht. Daar kwam deze daas voor bij het grasland en bij de vijver in de zodenhoek. De Gewone goudoogdaas steekt zelden mensen, als je dat vergelijkt met de Gewone regendaas. Regendazen kwamen vroeger veel voor in Diemen als er vee in de weilanden stond. Beide soorten zijn in staat dwars door een spijkerbroek heen te steken. De regendaas houdt pas op met steken als je haar dood slaat, maar de goudoogdaas vlucht weg, komt dan terug, vlucht nog eens, en probeert het nog eens, maar blijft binnen een eigen gebiedje van zo'n 100 vierkante meter. Weglopen is dus de eenvoudigste manier om haar kwijt te raken. De Gewone regendaas steekt alleen voor de voortplanting. Die vindt plaats in modderige oevers en andere natte plekjes. Alleen de vrouwtjes steken. Dat kun je ook zien aan de ogen. Bij de meeste soorten vliegen raken de twee grote ogen elkaar bij mannetjes, en bij vrouwtjes niet.

6. een dansvlieg Foto: 23 juni 2003, 16:16

Dansvliegen zijn te herkennen aan de lange snuit. Ze jagen op insecten. Het mannetje biedt het vrouwtje een prooi aan tijdens de paring. Zij zuigt aan de prooi tijdens de paring. De paring vindt plaats in het voorjaar, tussen de kruiden. Dit dier eet o.a. vliegen en honing, en de larven leven in de grond. Die vlieg is vaak te vinden in de buurt van schermbloemen, meidoorn en vlier. De foto toont het determinatie-kenmerk niet, een kleine driehoekige cel bij de vleugeltop. Maar die snuit is schitterend.

	7. een snavelvlieg (Rhagionidae)		Snavelvliegen komen vooral voor in beboste streken. Meestal zitten ze met de kop omlaag op stammen.Van mei tot eind augustus maak je een goede kans om ze tegen te komen. De larven leven in de grond, en zijn echte rovers.

	8. Ibisvlieg, ( Atherix ibis )		Deze soort is een Snavelvliegachtige, en lijkt ook een beetje op een daas. Op de foto staat een dood mannetje, aangetroffen bij ingang 2 van park Spoorzicht, bij een boomtak hangend over de sloot. Een geschikt biotoop kan dit dier alleen vinden in tuinvijvers, want het houdt van snel stromend, schoon water met een kiezelbodem. Het is een Midden-Europese soort, en in Nederland komt de Ibisvlieg zelden voor. Het is dus erg onwaarschijnlijk dat dit echt een Ibisvlieg is.

9. Hoornaarzweefvlieg ( Volucella zonaria )		Groot voor een zweefvlieg is de Volucella zonaria. Het eerst jaar zag ik een vrouwtje in september bij zonsondergang doodgemoedereerd een mierennest in wandelen. Wat ze daar ging doen, is onduidelijk. Ze kwam niet terug. Op het hek van het voetbalveldje bij de studentenflats zat er nog eentje te zonnen, laat in september dat jaar. Een jaar later trof ik een vrouwtje aan in park Spoorzicht, in augustus, ook tijdens zonsondergang, etend op koninginnekruid, en op braambloesem. Er komen zoveel soorten zweefvliegen voor in park Spoorzicht dat er een apart lijstje van is gemaakt.

10. Slijkvlieg (Sialis lutaria) Een bruine gaasvlieg.

Legt eitjes op rietstengels e.d. De uitgekomen larven leven in het water, en in de modder. (Spoorsloot Zodenhoek zuidwestzijde park Spoorzicht).

Geen echte vlieg: Blauwgroene gaasvlieg, ( fam: Chrysopidae )

Gaasvliegen zijn geen echte vliegen, want ze hebben vier in plaats van twee vleugels. Die vouwen ze in rust als een tentje over zich heen. Hun larven eten luizen op planten, en verstoppen zich vaak in een soort witte coconnetjes. Een jaar barstte het van deze schoonheden in het park. Een buurtbewoner had een hibiscusstruik weg gegooid bij ingang 1. Het blad zat vol met larven van deze blauwe gaasvlieg. Daardoor leek het of de hibiscusstruik een zeer enge witte schimmelziekte had opgelopen. Integendeel, de struik was kerngezond, en was goed beschermd tegen bladluis door dit prachtige en nuttige dier. De eigenaar van de struik wist duidelijk niet hoe nuttig die witte "schimmel" is voor het behoud van de struik. "Enge ziekte? Weg ermee. Goed ver weg: in het park bijvoorbeeld, terug gegeven aan de natuur."

	Natuurlijk zijn er nog veel meer soorten vliegen in park Spoorzicht te vinden. En je zult versteld staan van de vormenrijkdom, als je de gewone 'Aasvlieg' als aanknopingspunt hebt. Meer informatie kun je vinden op de Diptera website op de Faunist site van Mark van Veen Louis Boumans (KNNV-LIW) hielp bij het op naam brengen van de vliegen op enkele foto's, en voorzag deze tekst van commentaar. Website Albert de Wilde (Kouderkerke) een hobbyist met eigen foto's en goede informatie