Foto: Corry Abbink-Meijerink: Uiige aardappelbovist, soort met een dikke schil van 2-3 mm.
Plek: Wierden - Het Loo, 5 stuks op een kerkhof, op meerdere plekken, langs pad op de rand van gras/zand, 23 aug. 2007

Veldkenmerken:
Aardappelbovisten lijken zo simpel op naam te brengen, toch is dat vaak lastig.
Uuige aardappelbovist heeft een dikke wand (van 2-3 mm.), en verkleurt rood bij krabben en violet (wijnkleurig) bij doorsnijden.

Volgens Vermeulen, H. (1999) heeft hij geen geur, maar volgens waarnemers ruikt hij naar look, uiig dus.
Vermeulen baseert de aardappelbovist kennis op K. van de Put, van de Vlaamse Mycologen Vereniging. Helaas heb ik geen toegang tot zijn bronnen. Ik had graag geweten hoe oneffenheden konden sluipen in zijn tabel.

Citerend uit mijn determinatietabel veldkenmerken aardappelbovisten: Verse schil jong roomkleurig, al vrij snel strogeel tot kastanjebruin; structuur jong glad (zonder schubjes); bij rijping onstaan kleine, aanliggende schubjes tot 0.5 mm rond de apex; door droogte ontstaan soms barsten met een gelige tint in de spleet; kleine maar stevige pseudosteel met pseudowortels; KOH reactie onbekend; verkleurt bij beschadiging (bij krabben en bij doorsnijden (rood, wijnrood-roodbruin tot violet); sporentype A, sporen met tandrad op de rand, 8-12 µ.
Sporentype A is een aanduiding van Kuo en is terug te vinden op zijn website.

John Reijders, in Champignons in de Jordaan, 1999, 160, geeft alleen aan welke soorten wel zijn gevonden. De Uiige aardappelbovist noemt hij niet.

Verwisselbaarheid:
Als je de Uiige bekijkt, en je let niet op de dikke schil, dan kan je aardig in verwarring geraken.

• Hij heeft iets weg van de Kale (want hij is vaak kaal aan de zijkant, en als hij droogtebarsten krijgt, lijken die veel op die van de Kale),
• Hij heeft iets weg van de Wortelende (want met wortel, en soms vanwege roodverkleuring bovenop, maar dat hebben meer soorten),
• Hij heeft soms het pantervelletje van (maar in een andere kleurstelling dan bij) de Kleine; de gele ringetjes zijn dan bruiner
• Hij heeft rond de apex (bovenop dus, net als bij de Kale), maar soms ook aan de zijkant, kleine, aanliggende schubben van hooguit 0,5 mm groot, net als de Kleine.
• Hij verkleurt rood als je eraan krabt, net als de Kleine,
• Hij verkleurt wijnrood-violet als je hem doorsnijdt, net als de Wortelende en de Kale.
• Hij heeft een gelige tint in de droogtebarsten; dat onderscheidt hem van een verwante dikhuidige soort, Rossige (of bijna letterlijk vertaald: Blozende) aardappelbovist (Scleroderma laeve) . Die soort is oficieel nog niet aangetroffen in NW-Europa, maar die soort heeft geen gele maar juist een rossige tint in de droogtebarsten.

Kortom, paniek in de tent, als je geen goede determinatiesleutel of geen goede tabellarisch overzicht hebt, en dus de eerste afslag al mist: hoe dik is de schil? Voor het overige is de tabel net zo simpel als het aantal soorten dat ik verwacht ergens te hebben gezien. Je kunt de Uiige bijna niet verwarren, en microscopisch onderzoek zou overbodig moeten zijn voor deze soort.

Ik heb op een stukje van de schil een Photoshop bewerking uitgevoerd om het pantervelletje te illustreren:
Hue-Saturation-Lightness, een manier om de kleurschaal te veranderen, in dit geval van rossig-bruin naar geelbruin.

Om daarmee aan te geven dat je moet uitkijken met patroonherkenning als criterium om soorten op naam te brengen.