Foto: Afgeplatte stuifzwam, zeer jong, met steel. Steel ontbreekt soms.
|
Foto: Afgeplatte stuifzwam, 2 december 2000 PEN-eiland (haventje).
|
Afgeplatte stuifzwam
(Vascellum pratense)
NMV Ga 231010
Afgeplatte stuifzwam komt niet voor in park Spoorzicht, maar wel in kilometerhok 126x484, en is ook daarbuiten te vinden,
vlakbij de Diem, op de Diemerzeedijk (nu Diemerpark) en op het PEN-eiland.
|
Freek van Loon kwam een jong exemplaar tegen en volgde de vondst een paar dagen |
|
Een buitenkansje om te zien hoe de Afgeplatte stuifzwam zich ontwikkelt |
Freek stond het gebruik van zijn foto's graag toe voor deze site. |
|
De Afgeplatte stuifzwam komt trapezium-vormig uit de grond, leerde iemand me.
Tja, schoenendoos zou je ook kunnen zeggen, of de ene kant op langgerekter, en de andere kant op wat korter.
Het is duidelijk dat trapeziumvorm en schoendoosvorm abstracte beelden zijn, want hoekig. Het zijn dan toch minimaal afgeronde hoeken.
Schoenendoos vind ik ook wel mooi, dat beeld geeft de afgeplatte bovenkant goed weer. Trapezium benadrukt
die schuine weglopende lijnen beter. Maar die zijn er niet altijd.
Deze soort houdt van zand, en staat vaak op kalkrijke graslanden. Soms in wegbermen.
|
Afgeplatte stuifzwam (Vascellum pratense), Diemerpark, 15 jan. 2012 |
In 2000 vond ik de eerste Afgeplatte stuifzwam bij het PEN-eiland. In januari 2012 vond ik de soort pas weer terug.
Talrijk achter de sportkantine in het Diemerpark, ook aan het fietspad,
aan de zuidkant van de sportvelden in het Diemerpark, en, aanzienlijk minder in aantal, op andere plekken tussen
Melige en Zachtstekelige stuifzwammen.
|
Afgeplatte stuifzwam (Vascellum pratense), Diemerpark, 15 jan. 2012 |
Diemerpark, 15 jan. 2012, topplek voor Afgeplatte stuifzwam
|
Het Diemerpark is door aanleg en onderhoud een eldorado voor stuifzwammen.
Er is veel schelpenrijk zand gestort. Dat komt in hoofdzaak uit de vaargeul Amsterdam-Lelystad, en dat zand is
ook gebruikt voor de aanleg van alle eilanden van IJburg. Zuiderzeezand, dus. Er zijn plekken waar meer schelpen
lijken te liggen dan zand. En dat zijn plekken met een schrale begroeiing van laag blijvend gras en kruiden.
Het zand bedekt gronddoek over de voormalige vuilstort. Vanwege dat doek mogen er geen bomen en wortelende struiken groeien.
Die zijn er wel, maar worden vaak gerooid. Dat rooien woelt de grond om, en geeft meer variatie.
Er zijn veel konijnen. Die grazen alles kort. Schelpen, keutels, kale plekjes. |
Diemerpark, 18 jan. 2012, helling vol bekermos, soredieus leermos en stuifzwam
|
Komend seizoen hoop ik de soort vers en fruitig uit de grond te zien komen,
om dan dit stukje tekst aan te kunnen passen met nieuwe foto's.
Afgeplatte stuifzwam kwam en komt in de groot-regio Amsterdam veel voor, vooral op grasvlaktes en in wegbermen van plekken opgehoogd met schraal zand.
Afgeplatte stuifzwammen zijn breder dan hoog, en ze lijken als een soort omgekeerde trapeziumvorm uit de grond te komen. Cakevorm zou je met enige overdrijving kunnen zeggen.
Jonge Afgeplatte stuifzwammen hebben een korrelig oppervlak met stekeltjes. Die vallen er al snel af, en dan blijft er geen zichtbare netwerkstructuur
op de huid achter.
Als je de Afgeplatte stuifzwam doorsnijdt is er onderin een dwarsstreepje te zien (dat scheidt twee laagjes). Dat dwarsstreepje
ziet geel als het vruchtvlees wit is, en bruin als de zwam rijpe sporen maakt. Het is een vlies tussen het sponsachtig weefsel
waarin de sporen ontstaan (gleba), en het sponsachtig weefsel van de steel (subgleba).
Tijdens de rijping van de sporen, ontstaat er een steeds grotere opening bovenin het bolletje.
Uiteindelijk blijft een bijna half bolletje over, waaruit de sporen makkelijk verstuiven.
Doorsnijden is de enige manier om deze soort op naam te brengen. Er bestaat geen ander soort stuifzwam in Nederland met zo'n vlies.
Daarom misschien hebben ze hem in een apart geslacht gestopt: Vascellum-stuifzwammen, met maar een soort in Nederland, deze.
|
Diemerpark, 15 jan. 2012, tussen fietspad en greppel veel Afgeplatte stuifzwammen
|
Diemerpark, 17 jan. 2012 |
|
Diemerpark, 17 jan. 2012 |
Diemerpark, 11 jan. 2014, glijdende schaal van versterving Afgeplatte stuifzwam
|
Top
|